شستن مخزن دستگاه تصفیه آب یکی از مهمترین اقداماتی است که کاربران باید به طور منظم انجام دهند تا سلامت و کیفیت آب آشامیدنی حفظ شود. بسیاری از افراد فکر میکنند با تعویض فیلترهای دستگاه، تمام آلودگیها از بین میروند؛ اما در واقع مقدار زیادی از آلودگیهای ثانویه داخل مخزن ذخیره جمع میشود. اگر کاربران این بخش را به خوبی نشویند، باکتریها و قارچها رشد میکنند و بوی نامطبوع در آب ایجاد میشود.
در سیستمهای تصفیه آب خانگی، مخزن آب تصفیهشده را ذخیره میکند تا هنگام کاهش فشار آب یا افزایش ناگهانی مصرف، آب سالم همیشه در دسترس باشد. با این حال، اگر کاربران برای مدت طولانی داخل مخزن را تمیز نکنند، این محل بهراحتی به نقطه تجمع آلودگی تبدیل میشود.
در این مقاله بهصورت کاملاً آموزشی و تخصصی توضیح میدهیم چرا شستن مخزن دستگاه تصفیه آب اهمیت دارد، چه زمانی باید آن را بشویید، مراحل شستوشو را چگونه انجام دهید و هنگام ضدعفونی مخزن چه نکاتی را رعایت کنید تا سلامت آب و عملکرد دستگاه همیشه در بهترین حالت باقی بمانند.
مخزن تصفیه آب در نگاه اول فقط یک ظرف نگهداری ساده به نظر می رسد، اما در حقیقت نقش حیاتی در چرخه تصفیه دارد. پس از عبور آب از مراحل فیلتر، این مخزن به عنوان محل ذخیره موقت عمل می کند تا هنگام نیاز، آب را به شیر خروجی منتقل کند. با گذشت زمان، ذرات موجود در آب تهنشین میشوند و لایهای نازک از رسوب و باکتریهای بیهوازی در کف مخزن شکل میگیرد. این آلودگیها در بسیاری از مواقع دیده نمیشوند، اما طعم و بوی آب را تغییر میدهند و کیفیت آن را کاهش میدهند.
اگر کاربران دستگاه را مدت طولانی استفاده کنند یا آن را چند ماه بدون مصرف رها کنند، میکروارگانیسمها بهسرعت در مخزن رشد میکنند. به همین دلیل، کارشناسان توصیه میکنند که کاربران مخزن دستگاه تصفیه آب را حداقل هر ۶ ماه یکبار بشویند؛ حتی اگر فیلترها را تازه تعویض کرده باشند. تمیز نکردن مخزن علاوه بر تأثیر مستقیم بر سلامت آب، به فیلترهای بعدی نیز فشار وارد می کند، زیرا آلودگی ها می توانند دوباره به مسیر تصفیه بازگردند و عملکرد فیلترهای نهایی را کاهش دهند.
در مناطق با سختی آب بالا یا آلودگی شیمیایی زیاد، اهمیت شست وشوی منظم بیشتر است، زیرا رسوبات آهکی و ذرات معلق در مخزن سریع تر جمع می شوند. به زبان ساده، اگر هدف از خرید دستگاه تصفیه آب، داشتن آب سالم و بدون آلودگی است، تمیز کردن و ضدعفونی دوره ای مخزن شرط اصلی حفظ این هدف محسوب می شود.
شناخت علائم آلودگی در مخزن دستگاه تصفیه آب به شما کمک میکند قبل از اینکه کیفیت آب آشامیدنی پایین بیاید، مخزن را بشویید. تغییر طعم یا بوی آب تصفیهشده یکی از اولین نشانههای آلودگی است. اگر هنگام نوشیدن آب، بوی کپک، رطوبت یا حتی کلر احساس میکنید، آلودگی داخل مخزن جمع شده است.
کاهش فشار آب از شیر تصفیه نیز نشانهی دیگری است. وقتی رسوبها و باکتریها روی دیوارهی داخلی مخزن مینشینند، مسیر آب را تنگ میکنند و فشار خروجی را کاهش میدهند. گاهی هنگام ریختن آب در لیوان، کف یا ذرات سفید در ته لیوان دیده میشود. این ذرات نشان میدهند رسوبات آهکی یا جلبکی از مخزن جدا شدهاند و وارد آب میشوند.
اگر مدت زیادی از تعویض فیلترها گذشته یا دستگاه برای مدتی بلااستفاده مانده باشد، بهتر است بدون انتظار بروز نشانه ها، عملیات شست وشوی کامل انجام شود.
در دستگاه هایی که به سیستم اسمز معکوس (RO) مجهز هستند، آلودگی مخزن می تواند حتی به ممبران نیز آسیب بزند و باعث کاهش راندمان تصفیه شود. بنابراین، پیشگیری از این آلودگی با تمیزکاری منظم نه تنها کیفیت آب بلکه عمر کل سیستم را افزایش می دهد.
اکنون که به اهمیت شستن مخزن دستگاه تصفیه آب پی بردیم، باید بدانیم این کار چگونه انجام می شود. فرآیند شست وشوی اصولی نیازمند دقت، مواد ضدعفونی کننده ی مجاز و رعایت ترتیب مراحل است تا هم مخزن تمیز شود و هم هیچ ماده شیمیایی مضری در سیستم باقی نماند.
ابتدا دستگاه تصفیه را از برق جدا کنید و شیر ورودی آب را ببندید تا از ورود آب جدید به سیستم جلوگیری شود.
شیر آب تصفیه را باز بگذارید تا تمام آب داخل مخزن خارج شود. در صورت لزوم، با جدا کردن شیلنگ متصل به خروجی، تخلیه را سریع تر انجام دهید.
با احتیاط اتصالات را باز کرده و مخزن را از بدنه جدا کنید. دقت کنید که آب باقی مانده ممکن است کمی چکه کند، بنابراین زیر دستگاه حوله قرار دهید.
مخزن را چندین بار با آب تصفیه شده یا آب جوشیده ولرم پر کرده و تکان دهید تا رسوبات سطحی جدا شوند. سپس آب را خالی کنید.
برای ضدعفونی، می توانید از محلول رقیق شده ی وایتکس یا مواد مخصوص شست وشوی مخزن تصفیه استفاده کنید (معمولاً یک قاشق چای خوری در هر لیتر آب کافی است). محلول را داخل مخزن بریزید، درپوش را ببندید و چند دقیقه به آرامی تکان دهید.
اجازه دهید محلول حدود ۲۰ دقیقه داخل مخزن باقی بماند تا باکتری ها و قارچ ها به طور کامل از بین بروند.
پس از تخلیه محلول، چند بار مخزن را با آب تمیز بشویید تا هیچ بوی کلر یا مواد ضدعفونی کننده باقی نماند. این مرحله بسیار مهم است چون باقی ماندن مواد شیمیایی می تواند به طعم آب آسیب بزند.
مخزن را در جای خود قرار دهید، اتصالات را محکم کنید و شیر ورودی آب را باز نمایید. پس از پر شدن کامل، آب اول را تخلیه کنید تا مطمئن شوید هیچ ماده ای در سیستم باقی نمانده است.
این مراحل بهتر است هر ۶ ماه یک بار انجام شود. در صورت استفاده مداوم از دستگاه، دوره ی شست وشو را به هر ۴ ماه کاهش دهید.
بسیاری از کاربران هنگام شستن مخزن دستگاه تصفیه آب مرتکب اشتباهاتی می شوند که ممکن است باعث آلودگی مجدد یا آسیب به قطعات دستگاه شود. یکی از رایج ترین خطاها، استفاده از شوینده های صنعتی یا اسیدهای قوی است. این مواد علاوه بر آسیب به دیواره ی داخلی مخزن، ممکن است در صورت باقی ماندن، به سلامت آب آشامیدنی آسیب برسانند. تنها از مواد ضدعفونی کننده ی مخصوص یا محلول رقیق شده ی خانگی مجاز استفاده کنید.
دومین اشتباه، عدم آبکشی کامل پس از ضدعفونی است. اگر بوی کلر یا مواد شوینده در آب احساس شود، نشان دهنده باقی ماندن مواد شیمیایی در مخزن است. این مسئله نه تنها طعم آب را خراب می کند بلکه برای سلامتی نیز مضر است. از دیگر خطاهای رایج، عدم رعایت بهداشت دست و ابزار هنگام شست وشو است. هرگونه آلودگی از دست یا سطح خارجی می تواند به درون مخزن منتقل شود.
همچنین باید از بستن بیش از حد اتصالات و پیچ ها خودداری کرد، زیرا ممکن است باعث ترک خوردن ورودی های پلاستیکی شود. در نهایت، هنگام نصب مجدد، مطمئن شوید مخزن در جای خشک و بدون تماس مستقیم با نور خورشید قرار دارد، زیرا نور می تواند رشد باکتری های باقی مانده را تحریک کند.
تمیز کردن منظم و اصولی مخزن دستگاه تصفیه آب عملکرد فیلترها و کیفیت نهایی آب را بهطور مستقیم بهبود میبخشد. وقتی رسوب یا باکتری داخل مخزن جمع میشوند، بخشی از آلودگیها دوباره با مسیر خروجی تماس پیدا میکنند و فیلترهای انتهایی را آلوده میکنند. با گذر زمان، این آلودگیها باعث میشوند فیلترهای کربن فعال و پستکربن سریعتر اشباع شوند.
در نتیجه، کاربران مجبور میشوند فیلترها را زودتر از موعد تعویض کنند و هزینههای نگهداری دستگاه افزایش مییابد. از سوی دیگر، آب تمیز و بدون آلودگی طعم طبیعی خود را حفظ میکند و میزان اکسیژن محلول در آن ثابت میماند. بنابراین، شستن مخزن دستگاه تصفیه آب علاوه بر بهبود کیفیت آب آشامیدنی، عمر فیلترها، پمپ و شیرهای برقی سیستم را نیز افزایش میدهد.
در دستگاه هایی که مجهز به فیلتر مینرال یا قلیایی هستند، پاکیزگی مخزن اهمیت دوچندان دارد، زیرا در صورت آلودگی، کارایی مواد معدنی فیلتر کاهش پیدا می کند و طعم آب مطلوب نخواهد بود. به طور خلاصه، تمیز نگه داشتن مخزن همانند تعویض فیلتر، بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند نگهداری دستگاه تصفیه آب است که تأثیر مستقیمی بر سلامت خانواده و کارایی سیستم دارد.
شستن مخزن دستگاه تصفیه آب یک کار ساده اما بسیار حیاتی برای حفظ سلامت آب آشامیدنی است. با رعایت چند نکته ی کلیدی و انجام منظم شست وشو می توان از بروز بو، طعم ناخوشایند و آلودگی های ثانویه جلوگیری کرد. فراموش نکنید که فیلترهای تمیز زمانی بیشترین عملکرد را دارند که آب درون مخزن نیز عاری از باکتری و رسوب باشد.
اگر زمان کافی یا ابزار لازم برای شست وشوی مخزن ندارید، بهتر است این کار را به مراکز معتبر سرویس تصفیه آب بسپارید تا عملیات تمیزکاری با تجهیزات استاندارد انجام شود. نهایتاً، استفاده از آب سالم و تصفیه شده یعنی مراقبت از دستگاه تصفیه در تمام بخش ها؛ از فیلتر تا مخزن. سلامت آب، یعنی سلامت خانواده.
به طور معمول هر ۶ ماه یک بار کافی است، اما در مناطق با آب سخت یا مصرف بالا بهتر است هر ۴ ماه یک بار شست وشو انجام شود.
بله، اما باید بسیار رقیق (حدود یک قاشق چای خوری در یک لیتر آب) استفاده شود و پس از آن چندین مرتبه با آب تمیز آبکشی شود تا بوی کلر باقی نماند.
تغییر طعم یا بوی آب، کاهش فشار خروجی، وجود ذرات معلق یا بوی کپک از نشانه های واضح آلودگی مخزن است.
